Wydawca treści
Warto zobaczyć
SZLAKI PIESZE
Przez tereny Nadleśnictwa Wolsztyn przebiegają fragmenty następujących opisanych i oznakowanych szlaków pieszych:
Szlak niebieski: Nowa Wieś Zbąska - Grójec Wielki - Wielka Wieś - Kopanica - Wilcze - Rudno - Świętno - Kaszczor - Wieleń - Olejnica - Górsko - Boszkowo.
Trasa o łącznej długości 60,4 km, stanowi jeden z najdłuższych szlaków nizinnych w Polsce. Początkowy odcinek szlaku, do Kopanicy biegnie po zachodniej stronie doliny Obry. Dalszy odcinek biegnie przez lasy i miejscowości letniskowe nad jeziorami w ciągu Jezior Zbąszyńskich. Za Świętnem szlak przecina dolinę Obszańskiego Kanału Południowego. Końcowy odcinek biegnie wzdłuż brzegów tzw. "jezior przemęckich"
Szlak żółty: Świętno - Obra - Wolsztyn - Karpicko - Ruchocki Młyn - Kuźnica Zbąska;
Trasa o łącznej długości 33,3 km, stanowi fragment dłuższego szlaku. Początkowo szlak prowadzi przez zalesiony obszar wydm śródlądowych, następnie przez dolinę Obrzańskiego Kanału Południowego, dalej przez dolinę Dojcy i tereny leśne, następnie w końcowym odcinku - przez tereny leśne wzdłuż doliny rzeki Dojcy.
Trasa o łącznej długości 33,3 km, stanowi fragment dłuższego szlaku. Początkowo szlak prowadzi przez zalesiony obszar wydm śródlądowych, następnie przez dolinę Obrzańskiego Kanału Południowego, dalej przez dolinę Dojcy i tereny leśne, następnie w końcowym odcinku - przez tereny leśne wzdłuż doliny rzeki Dojcy.
Szlak czerwony: Osetna Młyn - Zawada - Zachodzko - Miedzichowo - Łomnica - Przychodzko - Strzyżewo - Czarny Dwór - Dąbrówka Wlkp. - Bronikowo -
Chlastawa - Kosieczyn - Nowa Wieś - Nowa Wieś Zbąska - Perzyny - Przyprostynia - Zbąszyń.
Trasa o łącznej długości 57,5 km.
SZLAKI ROWEROWE
Przez grunty Nadleśnictwa Wolsztyn oraz obszar w jego zasięgu terytorialnym przebiegają następujące ścieżki rowerowe oraz znakowane trasy wycieczek rowerowych:
W granicach gminy Wolsztyn:
Szlak żółty - „Szlak Żurawi"
Trasa o łącznej długości 10,5 km biegnie przy jeziorze Wolsztyńskim i wzdłuż rozlewisk rzeki Dojcy. Po drodze zobaczyć można liczne pomniki przyrody oraz miejsca gniazdowania żurawi i innych rzadkich ptaków.
Szlak niebieski - „Ptasi Raj"
Trasa o łącznej długości 9,8 km, prowadzi groblą wokół Jeziora Berzyńskiego, w większości wśród trzcinowisk i zarośli, w których gniazdują rzadkie ptaki, m.in. bąki, krwawodzioby i czajki.
Szlak brązowy - „Kąpielisko Krutla"
Wolsztyn - Niałek Wielki - Jezioro Święte - Obra - Berzyna - Wolsztyn
Trasa okrężna o długości 17,2 km prowadzi z Wolsztyna do kąpieliska nad
Jeziorem Świętym (Krutla). Po drodze, w miejscowości Obra zobaczyć można cenne zabytki, m.in.: zespół pocysterskich obiektów sakralnych.
Szlak czerwony - „Szlak Konwaliowy"
Wolsztyn - Karpicko - Tłoki - Stara Dabrowa - Nowa Dąbrowa - Wroniawy - Borki - dąb przy Obrzańskim Kanale Środkowym
Trasa o łącznej długości 19,5 km prowadzi częściowo po skarpie starorzecza Obry. Do ciekawszych miejsc na trasie zaliczyć można zespół pałacowo-parkowy z IX wieku we Wroniawach.
Szlak zielony - „Szwedzkie Szańce"
Wolsztyn - Karpicko - Tłoki - Stara Dąbrowa - Gościeszyn - grodzisko „Szwedzkie Szańce" - Błocko - Gościeszyn
Trasa o łącznej długości 21,3 km, prowadzi przez szereg ciekawostek turystycznych regionu, m.in.: park miejski w Wolsztynie, użytek ekologiczny „Kobyle Błoto", zespół pałacowo-parkowy w Gościeszynie, grodzisko z VIII-IXw. oraz w pobliżu powierzchniowego pomnika przyrody.
W granicach gminy Siedlec:
Wycieczka rowerowa Nr 1:
Siedlec - Grójec Mały - Grójec Wielki - Wąchabno - Siedlec (32 km).
Wycieczka rowerowa Nr 2:
Siedlec - Stara Tuchorza - Nowa Tuchorza - Boruja - Mariankowo - Siedlec (30 km).
Wycieczka rowerowa nr 3:
Siedlec - Kopanica - Podborowo - Rów Grabowski - Jez. Kopanickie - Kopanica (20 km).
Wycieczka rowerowa „Atrakcje przyrodnicze":
Siedlec - Reklin - Stara Tuchorza - Tuchorza - Belęcin - Zakrzewo - Godziszewo - Chobienice - Wojciechowo - Nieborza - Siedlec (22 km).
Wycieczka rowerowa "Miejsca pamięci":
Siedlec - Żodyń - Kopanica - Wielka Wieś - Mała Wieś - Wąchabno - Grójec Wielki - Chobienice - Wojciechowo - Nieborza - Siedlec (20 km).
Wycieczka rowerowa "Drewniane budownictwa ludowe":
Siedlec - Reklin - Stara Tuchorza - Tuchorza - Nowa Tuchorza - Boruja - Karna - Wojciechowo - Nieborza - Siedlec (20 km).
W granicach gminy Zbąszyń:
Szlak żółty - „Szlak Powstańców Wielkopolskich"
Trasa o długości 19 km prowadzi ze Zbąszynia do Miedzichowa. Ścieżka biegnie początkowo drogą asfaltową do Nowego Dworu, następnie drogami gruntowymi pośród lasów aż do Miedzichowa. Po drodze warto zobaczyć m.in.: XVIIIw. drewniany kościół p.w. św. Wawrzyńca w Łomnicy.
Szlak zielony - „Szlak Jeziora Błędno"
Trasa o długości ok. 20 km, wyznaczona wokół jeziora Błędno (jez. Zbąszyńskie).
Szlak czarny - „Szlak Budownictwa Olęderskiego"
Trasa o długości ok. 25 km. Ścieżka biegnie od Nowego Tomyśla przez wsie z zabytkowym drewnianym budownictwem w stylu olęderskim, m.in.: Paproć, Chojniki, Grubsko, Chrośnicę aż do Zbąszynia. Fragmenty trasy prowadzą przez grunty leśne nadleśnictwa.
Szlak Północnego Frontu Powstania Wielkopolskiego 1918-1919.
Pniewy – Lwówek – Opalenica – Grubsko – Chrośnica
Trasa o łącznej długości 66,2 km, wiedzie przez miejscowości, w których znajdują się pamiątki po Powstaniu Wielkopolskim. Szlak oznakowany jest dwoma skrzyżowanymi szablami w kolorze czarnym i tabliczkami kierunkowymi.
Przez tereny Nadleśnictwa przebiegają fragmenty między-powiatowych tras rowerowych:
- Wolsztyn - Tuchorza - Zbąszyń (33 km),
- Nowy Tomyśl -Trzciel - Zbąszyń - Wolsztyn - Nowy Tomyśl (87 km),
- Świętno - Wolsztyn - Kargowa - Babimost - Zbąszynek - Międzyrzecz (97 km),
- Nowy Tomyśl - Zbąszyń - Kargowa - Świętno - Wolsztyn (81 km).
Pojęcie „parku" pojawiło się w połowie XVIII wieku, określając ogród, którego cechą charakterystyczną było powiązanie przestrzenno-kompozycyjne z otaczającym krajobrazem. Nazwą tą zaczęto określać wówczas także m.in. duże ogrody przy pałacach i dworkach. Najcenniejsze przyrodniczo parki położone są głównie na terenach podworskich, przykościelnych, stanowią również pozostałości założeń parkowo-pałacowych. Parki te charakteryzuje najczęściej duży udział wiekowych drzew oraz nagromadzenie na stosunkowo niewielkim terenie wielu rzadkich i egzotycznych gatunków drzew i krzewów. Parki o szczególnych walorach przyrodniczych i krajobrazowych zostały uznane za zabytkowe i wpisane do rejestru parków zabytkowych Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. W zasięgu terytorialnym granic Nadleśnictwa Wolsztyn, wg wykazu Wielkopolskiego
Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków zlokalizowane są następujące parki wpisane do rejestru zabytków:
- Gmina i Miasto Zbąszyń:
- Łomnica: park dworski z XVIII w.
- Nowa Wieś Zamek: park z XIX w.
- Miasto Zbąszyń: park miejski, park pałacowy z XIX/XX w.,
Gmina Siedlec:
- Belęcin: park pałacowy z 2 poł. XIX w.
- Chobienice: park pałacowy z początku XIX w.
- Kiełpiny: park podworski z 2 poł. XIX w.
- Tuchorza: park dworski na terenie parafii, park dworski z początków 1732 r.
- Wielka Wieś: park dworski z 1880 r.
- Zakrzewo: park dworski z 1821 r.
Gmina i Miasto Wolsztyn:
- Chorzemin: park pałacowy z XIX w., nr rej.
- Gościeszyn: park pałacowy XVIII/XIX w.
- Kębłowo: ogród plebański z XIX w.
- Obra: park z 2 poł. XIX w.,
- Powodowo: park pałacowy z 2 poł. XVIII, poł. XIX,
- Wroniawy: park pałacowy,
- większość z w/w parków stanowi część zabytkowych założeń parkowo-dworskich i parkowo-pałacowych.
Przydrożne aleje drzew stanowią osobliwości przyrodnicze terenu, pełniąc jednocześnie szczególną rolę w kształtowaniu różnorodności biologicznej. Aleje często pełni rolę ostoi dla gatunków pierwotnie leśnych, które zaadaptowały się do życia w krajobrazie antropogenicznym. Zadrzewienia liniowe są także ważne dla gatunków zależnych od terenów otwartych lub półotwartych.
W zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Wolsztyn aleje złożone z wiekowych i okazałych drzew występują w zabytkowych parkach oraz wzdłuż lokalnych dróg. Wykaz alei na terenie nadleśnictwa przedstawiono poniżej:
- Aleja przy drodze Gościeszyn - Dąbrowa Stara - grupa 167 drzew w różnym wieku głównie lip drobnolistnych (obw. do 460 cm, wys. 30 m).
- Obra - grupa 12 lip drobnolistnych o obw. 300-316 cm i wys. 20-26 m. rosnący obok boiska szkolnego i przy kapliczce św. Anny.
- Karna - Aleja platanowa złożona z 14 drzew.
- Zbąszyń - Aleja grabowa.
- Łomnica - Aleja lipowa.
OBIEKTY HISTORYCZNO-KULTUROWE
WAŻNIEJSZE OBIEKTY KULTURY MATERIALNEJ
Zabytek to nieruchomość lub rzecz ruchoma, ich część lub zespoły, będące dziełem człowieka lub związane z jego działalnością i stanowiące świadectwo minionej epoki bądź zdarzenia, których zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną lub naukową.
Na gruntach Nadleśnictwa Wolsztyn, zlokalizowane jest wiele stanowisk archeologicznych, obejmujących m.in. pozostałości dawnych osad i obozowisk, cmentarzyska oraz grodziska. Łącznie na gruntach nadleśnictwa występuje ok. 59 znanych stanowisk archeologicznych, z czego największe skupisko stanowisk znajduje się na terenie leśnictwa Kopanica
Występują tu również miejsca o charakterze historycznym, związane głównie z wydarzeniami z okresu II wojny światowej. Na terenie leśnictwa Jaromierz, w wydz. 214a, zlokalizowany jest Pomnik więźniarek żydowskich. Na gruntach Nadleśnictwa Wolsztyn zlokalizowane są również dawne cmentarze, niewpisane do rejestru zabytków Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, stanowiące jednak cenne świadectwo historii omawianego terenu.
W zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Wolsztyn znajduje się jedyna w Europie czynna parowozownia. Wolsztyńska parowozownia powstała w 1907 r. Początkowo szopa parowozowni mieściła cztery parowozy, od 1909 r., po rozbudowie, znajduje się tu osiem stanowisk. Stanowi jedyne miejsce w Europie, gdzie do dnia dzisiejszego można zobaczyć parowóz wyruszający w trasę z planowym pociągiem osobowym. Najcenniejsza maszyna w kolekcji to "Piękna Helena" - parowóz Pm 36-2, który w 1937 r. został odznaczony złotym medalem na międzynarodowych targach w Paryżu. Pozostałe eksponaty to m.in.: Ok22-31 pierwszy polski parowóz osobowy z roku 1929 oraz parowóz Pt47 - dwa takie parowozy konstrukcji powojennej przeznaczone dla obsługi ruchu pospiesznego. Uzupełnienie kolekcji parowozów stanowi dwanaście dwu - i trzyosiowych historycznych wagonów osobowych z lat 1909-1930 oraz tabor specjalny: pług odśnieżny z 1883 r., parowóz bezogniowy z 1912 r. dźwig warsztatowy o napędzie ręcznym z 1913 r. Za parowozownią znajduje się stara wieża wodna z 1907 r. mieszcząca 100m3 wody, za parowozownią znajduje się obrotnica posiadająca napęd elektryczny oraz ręczny z 1908 r. Na stacji w Wolsztynie znajdują się jedne z najstarszych w Polsce żurawi wodnych do nabierania wody przez parowozy. W okolicy stacji mieszczą się dwie nastawnie WL oraz WL I. Znajdują się tam ławy nastawcze z 1903 r. oraz aparat blokowy z 1891 r.